ဧကဓမၼပါဠိေတာ္မွ-

စတုတၳ၀ဂ္၊ ဧကဓမၼပါဠိ၊ ဧကကနိပါတ္၊ အဂၤုတၳိဳရ္ပါဠိေတာ္။

၃၂၁။ ရဟန္းတို႔ ဤဇမၺဴဒိပ္၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ေကာင္းေသာအရံ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ ေကာင္းေသာေတာ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ေကာင္းေသာေျမအရပ္ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ေကာင္း ေသာ ေရကန္သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ရွိ၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ခ်ဳိင့္၀ွမ္း ျမင့္ေမာက္ ေသာေျမ သြားလာ ကူးခက္ေသာျမစ္ သစ္ငုတ္ဆူးေျငာင့္ရွိေသာအရပ္ မညီၫြတ္ ေသာ ေတာင္တို႔သာ မ်ားသကဲ့သို႔၊
ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ၾကည္းကုန္း၌ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္းငယ္ မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ေရ၌ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁)

၃၂၃။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ လူ႕ျပည္၌ ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္း ငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား လူ႕ျပည္မွ တစ္ပါးေသာ အပါယ္ဘံု၌ ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္သာ မ်ားကုန္၏။
ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ မဇၩိမတိုင္း ဇနပုဒ္တို႔၌ ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္း ငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား တိုင္းစြန္ျပည္နား ဇနပုဒ္အရပ္ သစၥာေလးပါးကို မသိႏိုင္ကုန္ ေသာ လူ႐ိုင္း (မိလကၡဳ) တို႔၌ ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါ တို႔ သာ မ်ားကုန္၏။ (၂)

၃၂၄။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ မထိုင္းမႈိင္းကုန္ မဆြံ႕ မအကုန္ေသာ ေကာင္း စြာ ဆိုအပ္ေသာ စကားမေကာင္းသျဖင့္ ဆိုအပ္ေသာ စကား၏ အနက္ကို သိႏိုင္ ကုန္ေသာ ပညာရွိပုဂၢဳိလ္တို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ထိုင္းမႈိင္းကုန္ ဆြံ႕အကုန္ေသာ ေကာင္းစြာ ဆိုအပ္ေသာ စကား မေကာင္းသျဖင့္ ဆိုအပ္ေသာ စကား၏ အနက္ကို မသိႏိုင္ကုန္ေသာ ပညာမဲ့ပုဂၢဳိလ္တို႔သာ မ်ားကုန္ ၏။ (၃)

၃၂၅။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ျမတ္ေသာ ပညာမ်က္စိႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား အ၀ိဇၨာအမိုက္ တိုက္သို႔ ေရာက္ကုန္၍ ေတြေ၀ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၄)

၃၂၆။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေျမာ္ရကုန္ေသာ သတၱ၀ါ တို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ျမတ္စြာဘုရားကို မဖူးေျမာ္ရကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၅)

၃၂၇။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားအပ္ေသာ ဓမၼ၀ိနယ ကို ၾကားနာရကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ ေသာ္ကား ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားအပ္ေသာ ဓမၼ၀ိနယကို မၾကားနာရကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၆)

၃၂၈။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ၾကားနာရ၍တရားကို ေဆာင္ထားၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ၾကားနာရ၍ တရားကို ေဆာင္မထားၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၇)

၃၂၉။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ေဆာင္ထားေသာ တရားတို႔၏ အနက္ကို စံုစမ္း စိစစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ ကား ေဆာင္ထားေသာ တရားတို႔၏ အနက္ကို မစံုစမ္း မစိစစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၈)

၃၃၀။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ပါဠိေတာ္ႏွင့္ အ႒ကထာကို သိ၍တရားႏွင့္ ေလ်ာ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ပါဠိေတာ္ႏွင့္ အ႒ကထာကို သိ၍တရားႏွင့္ ေလ်ာ္ ေသာ အက်င့္ကို မက်င့္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၉)

၃၃၁။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ထိတ္လန္႔ျခင္းကို ျဖစ္ေစတတ္သည့္ ဇာတိ စေသာ အေၾကာင္းတို႔၌ ထိတ္လန္႔ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ထိတ္လန္႔ျခင္းကို ျဖစ္ေစတတ္သည့္ ဇာတိစေသာ အေၾကာင္း တို႔၌ မထိတ္လန္႔ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁၀)

၃၃၂။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ထိတ္လန္႔ကုန္သည္ ျဖစ္၍ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အေၾကာင္းအားျဖင့္ အားထုတ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ထိတ္လန္႔ကုန္သည္ျဖစ္၍ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အေၾကာင္းအားျဖင့္ အားမထုတ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁၁)

၃၃၃။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ နိဗၺာန္ကို အာ႐ံုျပဳ၍ မဂ္ ဖိုလ္ သမာဓိကို ရၾက ကုန္ စိတ္၏ တည္ၾကည္ျခင္းကို ရၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား နိဗၺာန္ကို အာ႐ံုျပဳ၍ မဂ္ ဖိုလ္ သမာဓိကို မရၾကကုန္ စိတ္၏ တည္ၾကည္ျခင္းကို မရၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁၂)

၃၃၄။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ မြန္ျမတ္ေသာ ထမင္း မြန္ျမတ္ေသာ အရသာတို႔ ကို ရၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား မြန္ျမတ္ ေသာ ထမင္း မြန္ျမတ္ေသာ အရသာတို႔ကို မရၾကကုန္မူ၍ ခြက္လက္စြဲကာ ေတာင္း၍ရေသာ ထမင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ သစ္သီးႀကီးငယ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း မွ်တၾကရကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁၃)

၃၃၅။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ဖိုလ္တည္း ဟူေသာ အရသာ မဂ္တည္း ဟူေသာ အရသာ နိဗၺာန္တည္း ဟူေသာ အရသာကို ရၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ဖိုလ္တည္း ဟူေသာ အရသာ မဂ္တည္း ဟူေသာ အရသာ နိဗၺာန္တည္း ဟူေသာ အရသာကို မရၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ ရဟန္းတို႔ ထိုသို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဤသာသနာေတာ္၌ ဤသို႔လွ်င္ {{ဖိုလ္တည္း ဟူေသာ အရသာ မဂ္တည္း ဟူေသာ အရသာ နိဗၺာန္တည္း ဟူေသာ အရသာကို ရရွိသူတို႔ ျဖစ္ၾကကုန္အံ့}} ဟု က်င့္ရမည္။ ရဟန္းတို႔ သင္တို႔သည္ ဤသို႔သာလွ်င္ က်င့္ရမည္ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။ (၁၄)

၃၃၆-၃၃၈။ ရဟန္းတို႔ ဤဇမၺဴဒိပ္၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ေကာင္းေသာအရံ ေမြ႕ေလ်ာ္ ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေတာ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ ေကာင္းေသာ ေျမအရပ္ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ ေကာင္းေသာ ေရကန္သည္ အနည္းငယ္မွ်သာ ရွိ၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ခ်ဳိင့္၀ွမ္း ျမင့္ေမာက္ေသာေျမ သြားလာကူးခက္ေသာျမစ္ သစ္ငုတ္ ဆူးေျငာင့္ ရွိေသာ အရပ္ မညီၫြတ္ေသာ ေတာင္တို႔သာ မ်ားသကဲ့သို႔၊ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ လူ႕ျပည္မွ စုေတ၍ လူ႕ျပည္၌ပင္ တစ္ဖန္ ျပန္ျဖစ္ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္ပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား လူ႕ျပည္မွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ပ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ပ။
ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁၅-၁၇)

၃၃၉-၃၄၁။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ လူ႕ျပည္မွ စုေတ၍ နတ္ျပည္တို႔၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား လူ႕ျပည္မွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၁၈-၂၀)

၃၄၂-၃၄၄။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ နတ္ျပည္မွ စုေတ၍ နတ္ျပည္တို႔၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား နတ္ျပည္မွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၂၁-၂၃)

၃၄၅-၃၄၇။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ နတ္ျပည္မွ စုေတ၍ လူ႕ျပည္တို႔၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား နတ္ျပည္မွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၂၄-၂၆)

၃၄၈-၃၅၀။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ငရဲဘံုမွ စုေတ၍ လူ႕ဘံုတို႔၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ငရဲဘံုမွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၂၇-၂၉)

၃၅၁-၃၅၃။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ငရဲဘံုမွ စုေတ၍ နတ္ျပည္၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါ တို႔သည္ နည္းပါး ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ငရဲဘံုမွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၦာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၃၀-၃၂)

၃၅၄-၃၅၆။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ တိရစၧာန္မ်ဳိးမွ စုေတ၍ လူ႕ျပည္၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ နည္းပါး ကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား တိရစၧာန္မ်ဳိးမွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၃၃-၃၅)

၃၅၇-၃၅၉။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ တိရစၧာန္မ်ဳိးမွ စုေတ၍ နတ္ျပည္၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား တိရစၧာန္မ်ဳိးမွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၃၆-၃၈)

၃၆၀-၃၆၂။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ၿပိတၱာဘံုမွ စုေတ၍ လူ႕ျပည္၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ၿပိတၱာဘံုမွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏။ (၃၉-၄၁)

၃၆၃-၃၆၅။ ရဟန္းတို႔ ဤအတူပင္လွ်င္ ၿပိတၱာဘံုမွ စုေတ၍ နတ္ျပည္၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္နည္းပါးကုန္၏၊ စင္စစ္ေသာ္ကား ၿပိတၱာဘံုမွ စုေတ၍ ငရဲဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ တိရစၧာန္မ်ဳိး၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ။ ၿပိတၱာဘံု၌ ျဖစ္ၾကကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔သာ မ်ားကုန္၏ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။ (၄၂-၄၄)

(ဇမၺဳဒီပ ေပယ်ာလ ၿပီး၏။)
၄ - စတုတၳ၀ဂ္၊ ဧကဓမၼပါဠိ၊ ဧကကနိပါတ္၊ အဂၤုတၳိဳရ္ပါဠိေတာ္။