၂၆ - ကႆပဗုဒၶ၀င္
၁။ ေကာဏာဂံုျမတ္စြာဘုရား၏ ေနာက္အဖို႔၌ အေျခႏွစ္ေခ်ာင္းရွိသူ နတ္လူတို႔ ထက္ ျမတ္ေတာ္မူေသာ တရားမင္း ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အလင္းေရာင္ကို ျပဳေတာ္မူ တတ္ေသာ အႏြယ္အားျဖင့္ ကႆပမည္ေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပြင့္ေတာ္မူ၏။
၂။ (ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္) အလွဴခံသူတို႔အား မ်ားစြာေသာ ထမင္း အေဖ်ာ္ ေဘာဇဥ္အလွဴကို ေပးလွဴ၍ စိတ္ (အလို)ကို ျပည့္ေစၿပီးလွ်င္ {ႏြားျခံကို ဖ်က္ဆီး၍ သြားေသာ ႏြားလားကဲ့သို႔}အမ်ဳိးအိမ္ကို စြန္႔လႊတ္လ်က္ ျမတ္ေသာေဗာဓိဉာဏ္သို႔ ေရာက္ေတာ္မူ၏။
၃။ ေလာက၏ ေရွ႕သြား ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓမၼစၾကာ ကို ေဟာေတာ္မူသည္ ရွိေသာ္ ကုေဋႏွစ္ေသာင္းေသာ လူ နတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို)သိျခင္းသည္ ေရွးဦးစြာ (သိျခင္း)ျဖစ္ေလ၏။
၄။ အၾကင္အခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေလာက၌ ေလးလပတ္လံုး ေဒသစာရီ လွည့္လည္ေတာ္မူ၏၊ (ထုိအခါ) ကုေဋတစ္ေသာင္းေသာ လူ နတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို) သိျခင္းသည္ ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္ (သိျခင္း) ျဖစ္ေလ၏။
၅။ အၾကင္အခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေရမီးအစံု အစံုျဖစ္ေသာ တန္ခိုးအမ်ဳိးမ်ဳိး ဖန္ဆင္းျခင္းကို ျပဳ၍ (သဗၺညဳတ) ဉာဏ္သေဘာကို မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏၊ (ထုိအခါ) ကုေဋငါးေထာင္ေသာ လူ နတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို) သိျခင္းသည္ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ (သိျခင္း) ျဖစ္ေလ၏။
၆။ ေပ်ာ္ေမြ႕ဖြယ္ေကာင္းေသာ တာ၀တႎသာနတ္ျပည္၌ သုဓမၼာသဘင္သည္ ရွိ၏၊ ထုိသုဓမၼာသဘင္၌ အဘိဓမၼာတရားကို ေဟာေတာ္မူ၏၊ (ထုိအခါ) ျမတ္စြာဘုရား သည္ ကုေဋသံုးေထာင္ေသာနတ္ (ျဗဟၼာ)တို႔အား သစၥာေလးပါးကို (သိေစေတာ္ မူ၏)။
၇။ ေနာက္အခါ နရေဒ၀ဘီလူးအား တရားေဟာေတာ္မူရာ၌ ထုိနတ္ လူတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို) သိျခင္းတို႔သည္ ဂဏန္းသခၤ်ာအားျဖင့္ မေရတြက္ႏိုင္ကုန္။
၈။ ထုိျမတ္စြာဘုရားအား (ကိေလသာ) အညစ္အေၾကး ကင္းကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ေသာ စိတ္ရွိကုန္ေသာ တာဒိဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္ေသာ ရဟႏၲာတို႔၏ အစည္းအေ၀းသည္ တစ္ႀကိမ္ သာ ျဖစ္ေလ၏။
၉။ ထုိအခါ (ထုိအစည္းအေ၀းသည္) ရွက္ျခင္း {ဟိရီ} အက်င့္ {သီလ} အားျဖင့္ တူညီကုန္ေသာ ပုထုဇဥ္ ေသာတာပန္စသည္ကို လြန္ေျမာက္ကုန္ေသာ ႏွစ္ ေသာင္းေသာ ရဟႏၲာတို႔၏ အစည္းအေ၀း ျဖစ္ေလ၏။
၁၀။ ထုိအခါ ငါသည္ ေဇာတိပါလလုလင္ဟု ေက်ာ္ၾကားလ်က္ ေဗဒင္ကို သရဇၩာယ္တတ္သူ၊ ေဗဒင္ကို ေဆာင္ႏိုင္သူ၊ သံုးမ်ဳိးေသာ ေ၀ဒက်မ္းတို႔၏ တစ္ဖက္ကမ္းသို႔ ေရာက္သူ ျဖစ္ခဲ့၏။
၁၁။ ငါသည္ လကၡဏာက်မ္း၌ လည္းေကာင္း၊ ဣတိဟာသ (ပုရာဏ္) က်မ္း၌ လည္းေကာင္း၊ မိမိ(ပုဏၰားတို႔) အက်င့္တရား၌ လည္းေကာင္း ကမ္းတစ္ဖက္သို႔ ေရာက္သူ ေျမ အတတ္ ေကာင္းကင္အတတ္၌ လိမၼာသူ ၀ိဇၨာပညာကို သင္ၾကားၿပီးသူ အျပည့္အစံု တတ္ေျမာက္သူ ျဖစ္၏။
၁၂။ ကႆပျမတ္စြာဘုရားအား ႐ုိေသေလးစားျခင္း ရွိေသာ တုပ္၀ပ္က်ဳိးႏြံျခင္း ရွိေသာ သံုးခုေျမာက္ (အနာဂါမိ) ဖိုလ္ေၾကာင့္ တဏွာမီး ၿငိမ္းၿပီးေသာ ဃဋိကာရ မည္ေသာ အလုပ္ အေကြၽးသည္ ရွိေလ၏။
၁၃။ ဃဋိကာရသည္ ငါ့ကို ေခၚယူ၍ ကႆပျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၏၊ (ငါသည္) ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ တရားကို နာၾကားရ၍ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ အထံ၌ ရဟန္း ျပဳခဲ့၏။
၁၄။ ငါသည္ လုံ႔လ၀ီရိယကို အားထုတ္သူ ျဖစ္၍ ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္တို႔၌ လိမၼာ လ်က္ တစ္စံုတစ္ရာမွ် မဆုတ္ယုတ္ေစဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသာသနာေတာ္ကို ျဖည့္က်င့္ခဲ့၏။
၁၅။ အၾကင္မွ်ေလာက္ ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ေတာ္မူသည့္ အဂၤါကိုးပါးရွိေသာ ျမတ္စြာဘုရား အဆံုးအမ အားလံုးကို သင္ၾကား၍ ျမတ္စြာဘုရား သာသနာေတာ္ ကို တင့္တယ္ေစခဲ့၏။
၁၆။ ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္ လည္း ငါ၏ အံ့ၾသဖြယ္အက်င့္ကို ျမင္၍ ဗ်ာဒိတ္စကား မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏- {ဤရဟန္းသည္ ဤဘဒၵကမၻာ၌ပင္ ဘုရားျဖစ္လတၱံ႕}။
၁၇။ (ထိုအခါ) ဘုရားေလာင္းသည္ ေပ်ာ္ေမြ႕ဖြယ္ေကာင္းေသာ ကပိလၿမဳိ႕မွ ထြက္၍ ကမၼ႒ာန္း စီးျဖန္းျခင္း လုံ႔လကို အားထုတ္၍ ျပဳႏိုင္ခဲေသာ အက်င့္ကို ျပဳက်င့္ၿပီးလွ်င္ ဘုရား (ျဖစ္လတၱံ႕)။
၁၈။ ျမတ္စြာဘုရား (အေလာင္း)သည္ ဆိတ္ေက်ာင္း ေညာင္ပင္ရင္း၌ ထုိင္၍ ထုိေညာင္ပင္ရင္း၌ ႏို႔ဃနာဆြမ္းကို ခံယူၿပီးလွ်င္ ေနရဥၨရာျမစ္သို႔ ခ်ဥ္းကပ္လတၱံ႕။
၁၉။ ေနရဥၨရာ ျမစ္ကမ္း၌ ႏို႔ဃနာကို ဘုဥ္းေပးၿပီးလွ်င္ (နတ္တို႔) စီရင္အပ္ေသာ ျမတ္ေသာ (လမ္း) ခရီးျဖင့္ ေဗာဓိပင္ရင္းသို႔ ခ်ဥ္းကပ္လတၱံ႕။
၂၀။ ထို႔ေနာက္ လူတို႔ထက္ ျမတ္ေသာ မ်ားေသာ အျခံအရံ ရွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာ ဘုရား (အေလာင္း)သည္ ေဗာဓိမ႑ိဳင္ကို လက္ယာရစ္ လွည့္ၿပီးလွ်င္ မာရ္ငါးပါး ကို ေအာင္ျမင္ရာ ျမတ္ေသာ ေနရာျဖစ္ေသာ ေဗာဓိပလႅင္ျမတ္၌ ထက္၀ယ္ဖြဲ႕ေခြ ထုိင္ေန၍ ပြင့္လတၱံ႕။
၂၁။ ဤျမတ္စြာဘုရား၏ မတ္ေတာ္အရင္းသည္ {မာယာ} မည္ေသာ မိဖုရားျဖစ္၍ ခမည္းေတာ္သည္ {သုေဒၶါဒန} မည္ေသာ မင္း ျဖစ္လတၱံ႕၊ ဤျမတ္စြာဘုရားသည္ {ေဂါတမ} အမည္ရွိသည္ ျဖစ္လတၱံ႕။
၂၂။ ေကာလိတသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥပတိႆသည္ လည္းေကာင္း အာသေ၀ါ မရွိကုန္ေသာ ရာဂကင္းကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ေသာ စိတ္ရွိကုန္ေသာ တည္တံ့ကုန္ ေသာ ျမတ္ေသာ တပည့္ {အဂၢသာ၀က}တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕။{အာနႏၵာ}မည္ေသာ ရဟန္းသည္ အလုပ္အေကြၽးျဖစ္၍ ဤျမတ္စြာဘုရားကို လုပ္ေကြၽးလတၱံ႕။
၂၃။ ေခမာသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥပၸလ၀ဏ္သည္ လည္းေကာင္း အာသေ၀ါ မရွိကုန္ေသာ ရာဂကင္းကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ေသာ စိတ္ရွိကုန္ေသာ တည္တံ့ကုန္ ေသာ ျမတ္ေသာတပည့္မ {အဂၢသာ၀ိကာ}တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ ေဗာဓိပင္ကို ေညာင္ဗုဒၶေဟပင္ဟု ေခၚဆိုအပ္၏။
၂၄။ စိတၱသည္ လည္းေကာင္း၊ ဟတၳာဠ၀ကသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယကာ {အဂၢဥပ႒က} တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕။ နႏၵမာတာသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥတၱရာသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယိကာမ ]အဂၢဥပ႒ိကာ} တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕ဟု ဗ်ာဒိတ္စကား မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏။
၂၅။ လူ နတ္တို႔သည္ တူေသာသူ မရွိေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရား၏ ဤစကားကို ၾကားနာရကုန္သည္ရွိေသာ္ ဤရဟန္းကား ဘုရားေလာင္း ျဖစ္သတတ္ဟု အလြန္၀မ္းေျမာက္ ကုန္လ်က္-
၂၆။ ေႂကြးေၾကာ္သံတို႔ကို ျဖစ္ေစၾကကုန္၏၊ လက္ပန္းေပါက္လည္း ခတ္ၾကကုန္၏၊ ရႊင္လန္းလည္း ရႊင္လန္းၾကကုန္၏၊ ေလာကဓာတ္ တစ္ေသာင္း၌ နတ္ႏွင့္တကြ ေသာ လူတို႔သည္ လက္အုပ္ခ်ီ၍ ရွိခိုးၾကကုန္၏။
၂၇။ အကယ္၍ ငါတို႔သည္ ဤျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္ကို လြဲေခ်ာ္ကုန္အံ့၊ အနာဂတ္အဓြန္႔ ကာလတြင္ ဤ (ေဂါတမ) ျမတ္စြာဘုရား၏ မ်က္ေမွာက္၌ ျဖစ္ရပါ လိုကုန္၏။
၂၈။ ျမစ္ကို ကူးကုန္ေသာ လူတို႔သည္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ (တူ႐ူ) ဆိပ္ကမ္းကို လြဲေခ်ာ္ကုန္သည္ရွိေသာ္ ေအာက္ဆိပ္ကမ္းတို႔ကို ယူ၍ ျမစ္ႀကီးကို ကူးကုန္ သကဲ့သို႔-
၂၉။ ဤအတူပင္ ငါတို႔အားလံုးသည္ ဤျမတ္စြာဘုရားကို အကယ္၍ လက္လႊတ္ရ ကုန္အံ့၊ အနာဂတ္ အဓြန္႔ကာလတြင္ ဤ(ေဂါတမ) ျမတ္စြာဘုရား၏ မ်က္ေမွာက္၌ ျဖစ္ရပါ လိုကုန္၏ (ဟုဆုေတာင္းကုန္၏)။
၃၀။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ စကားကိုလည္း ၾကားနာရ၍ စိတ္ကို အလြန္ၾကည္ၫို ေစခဲ့၏၊ ပါရမီဆယ္ပါးတို႔ကို ျဖည့္က်င့္ျခင္းငွါ လြန္ကဲေသာ အက်င့္ကို ေဆာက္ တည္ခဲ့၏။
၃၁။ ငါသည္ ဤသို႔ (သံသရာ၌) က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ မေလ်ာ္ေသာ အက်င့္ကို ေရွာင္ၾကဥ္လ်က္ သမၼာသေမၺာဓိဉာဏ္၏ အေၾကာင္းေၾကာင့္သာလွ်င္ ျပဳႏိုင္ခဲေသာ (စြန္႔ျခင္းႀကီးငါးပါးစေသာ) အမႈကိုလည္း ျပဳအပ္ခဲ့ေလၿပီ။
၃၂။ ၿမဳိ႕ေတာ္သည္ {ဗာရာဏသီ} မည္၏၊ မင္းသည္ {ကိကီ} အမည္ရွိသူ ျဖစ္၏၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္ အေပါင္းသည္ ထုိၿမဳိ႕၌ ေန၏။
၃၃။ ျမတ္ေသာ သီလစေသာ ဂုဏ္ကို ရွာမွီးေလ့ရွိေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရား၏ ထုိခမည္းေတာ္သည္ {ျဗဟၼဒတၱပုဏၰား}ျဖစ္၏၊ မယ္ေတာ္သည္ {ဓန၀တီ}မည္၏။
၃၄။ ထုိဘုရားေလာင္းသည္ အႏွစ္ႏွစ္ေထာင္တို႔ပတ္လံုး နန္းေတာ္ကို အုပ္စိုး၍ ေန၏၊ (ထုိဘုရားေလာင္းအား) ဟံသ ယသ သိရိနႏၵအားျဖင့္ ျမတ္ေသာ ျပာသာဒ္ သံုးေဆာင္တို႔သည္ ရွိကုန္၏။
၃၅။ ေကာင္းစြာ တန္ဆာဆင္အပ္ေသာ ေမာင္းမတို႔သည္လည္း ေလးေသာင္း ရွစ္ေထာင္ရွိကုန္၏၊ မိဖုရားသည္{သုနႏၵာ}မည္၏၊ သားေတာ္သည္{၀ိဇိတေသန} မည္၏။
၃၆။ ဘုရားေလာင္းသည္ နိမိတ္ေလးပါးတို႔ကုိ ေတြ႕ျမင္၍ ျပာသာဒ္ျဖင့္ ေတာထြက္ ေတာ္မူ၏၊ ခုနစ္ရက္ပတ္လံုး ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္းျခင္း လုံ႔လကုိ အားထုတ္ေတာ္မူ၏။
၃၇။ ႀကီးေသာ လုံ႔လရွိေတာ္မူေသာ လူတို႔ထက္ ျမတ္ေသာ လူတို႔၏ ေရွ႕သြား ျဖစ္ေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရားသည္ ျဗဟၼာမင္း ေတာင္းပန္အပ္သည္ ျဖစ္၍ မိဂဒါ၀ုန္ (သမင္ေတာ)၌ ဓမၼစၾကာကုိ ေဟာေတာ္မူ၏။
၃၈။ တိႆသည္ လည္းေကာင္း၊ ဘာရဒြါဇသည္ လည္းေကာင္း ကႆပျမတ္စြာ ဘုရား၏ ျမတ္ေသာတပည့္ {အဂၢသာ၀က} တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ အလုပ္အေကြၽးသည္ {သဗၺမိတၱ} မည္၏။
၃၉။ အႏုဠာသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥ႐ုေ၀ဠာသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ တပည့္မ {အဂၢသာ၀ိကာ}တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ ေဗာဓိပင္ကို ပေညာင္ပင္ဟူ၍ ေခၚဆို အပ္၏။
၄၀။ သုမဂၤလသည္ လည္းေကာင္း၊ ဃဋိကာရသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယကာ {အဂၢဥပ႒က} တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ၀ိဇိတေသနာသည္ လည္းေကာင္း၊ သဒၵါသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယိကာမ {အဂၢဥပ႒ိကာ} တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။
၄၁။ ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္ အျမင့္အားျဖင့္ အေတာင္ႏွစ္ဆယ္ ျမင့္လ်က္ {ေကာင္းကင္၌ လွ်ပ္စစ္ႏြယ္ကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း၊ ၿဂိဳဟ္တို႔ျဖင့္ျပည့္ (ျခံရံအပ္) ေသာ လမင္းကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း} (တင့္တယ္ေတာ္မူ၏)။
၄၂။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ အသက္တမ္းသည္ အႏွစ္ႏွစ္ေသာင္းရွိ၏၊ ထုိျမတ္စြာ ဘုရားသည္ ထုိမွ်ေလာက္ အသက္တည္ေနလ်က္ မ်ားစြာေသာ သတၱ၀ါအေပါင္း ကို ကယ္တင္ေတာ္မူ၏။
၄၃။ (ပရိယတၱိ) တရားတည္းဟူေသာ တစ္ဖက္ဆည္ကန္ကို ဖန္ဆင္းလ်က္ (စတုပါရိသုဒၶိစေသာ) သီလဟူေသာ နံ႔သာေပ်ာင္းကို ေပး၍ (ဟိရိ ၾသတၱပၸ) တရား၀တ္စံုကို ၀တ္ေစကာ (ေဗာဓိပကၡိယ) တရားပန္းကို ခြဲေ၀ၿပီးလွ်င္ -
၄၄။ လူမ်ားအက်ဳိးငွါ အညစ္အေၾကးကင္းေသာ (ေသာတာပတၱိမဂ္)တရားေၾကးမံု (မွန္)ကို တည္ထား၍ နိဗၺာန္ကို ေတာင့္တေသာ အခ်ဳိ႕သူတို႔သည္ ငါ၏ (သီလစေသာ) အဆင္တန္ဆာကို ၾကည့္႐ႈကုန္ေလာ့ဟု (တုိက္တြန္းၿပီးလွ်င္ ) -
၄၅။ သီလသင္တုိင္း (အကၤ်ီ)ကို ေပး၍ စ်ာန္ ခ်ပ္၀တ္မိန္ၫိုကို (ဖြဲ႕ေစလ်က္) မဂၢင္တရားဟူေသာ သားေရ၀တ္႐ံုကို ျခံဳေစၿပီးလွ်င္ ျမတ္ေသာ လုံ႔လဟူေသာ ခ်ပ္၀တ္ကို လည္းေကာင္း-
၄၆။ သတိဟူေသာ ကာကို လည္းေကာင္း၊ ထက္ေသာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ လံွမကို လည္းေကာင္း၊ ကိေလသာေရာယွက္ျခင္းကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္ေသာ (ေလာကုတၱရာ) သီလကို လည္းေကာင္း၊ (အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္) တရားသန္လ်က္ျမတ္ကို လည္း ေကာင္း ေပး၍-
၄၇။ ၀ိဇၨာသံုးပါးဟူေသာ အဆင္တန္ဆာကို ေပးၿပီးလွ်င္ ဖိုလ္ေလးပါးတို႔ကို ဦးေဆာက္ပန္း (ျပဳလ်က္) အဘိညာဥ္ေျခာက္ပါးဟူေသာ အဆင္တန္ဆာကို လည္းေကာင္း၊ (ေလာကုတၱရာ) တရားပန္းပြင့္ အဆင္တန္ဆာကို လည္းေကာင္း ေပးလ်က္-
၄၈။ မေကာင္းမႈကို တားျမစ္ႏိုင္ေသာ (အရဟတၱဖိုလ္) သူေတာ္ေကာင္းတရားဟူ ေသာ ထီးျဖဴကို ေပး၍ ေဘးမဲ့ရာသို႔ ေရာက္ေၾကာင္း (အ႒ဂႋကမဂ္) ပန္းပြင့္ကို ဖန္ဆင္းၿပီးလွ်င္ ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္ တပည့္ သာ၀ကႏွင့္တကြ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူၿပီ။
၄၉။ မႏႈိင္းယွဥ္ႏိုင္ေသာ ဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ (ထိပါးရန္) ခ်ဥ္းကပ္၀ံ့သူ ရွိေတာ္မမူေသာ ဤျမတ္စြာဘုရားသည္ လည္းေကာင္း၊ ေကာင္းစြာ ေဟာၾကား ေတာ္မူအပ္ေသာ လာလွည့္ ႐ႈလွည့္ဟု ဆိုထုိက္ေသာ ဤတရားရတနာသည္ လည္းေကာင္း-
၅၀။ ေကာင္းေသာ အက်င့္ရွိေသာ ဤအျမတ္ဆံုး သံဃာရတနာသည္ လည္း ေကာင္း ထုိအားလံုးသည္ပင္ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ေလၿပီ။ အလံုးစံုေသာ သခၤါရတို႔သည္ အခ်ည္းႏွီးတို႔သာ ျဖစ္ကုန္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
၅၁။ မာရ္ငါးပါးကို ေအာင္ေတာ္မူေသာ မဟာကႆပ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေသတဗ်ာရာမ ေက်ာင္းတုိက္၌ ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူ၏။ ထုိေက်ာင္းတုိက္၌ပင္ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ ပုထုိး(ေစတီ)သည္ အေစာက္ တစ္ယူဇနာ ျမင့္လ်က္ တည္ရွိေလသတည္း။
ႏွစ္ဆယ့္ေလးခုေျမာက္ ကႆပဗုဒၶ၀င္ ၿပီး၏။
ဗုဒၶ၀ံသပါဠိေတာ္
၁။ ေကာဏာဂံုျမတ္စြာဘုရား၏ ေနာက္အဖို႔၌ အေျခႏွစ္ေခ်ာင္းရွိသူ နတ္လူတို႔ ထက္ ျမတ္ေတာ္မူေသာ တရားမင္း ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အလင္းေရာင္ကို ျပဳေတာ္မူ တတ္ေသာ အႏြယ္အားျဖင့္ ကႆပမည္ေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပြင့္ေတာ္မူ၏။
၂။ (ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္) အလွဴခံသူတို႔အား မ်ားစြာေသာ ထမင္း အေဖ်ာ္ ေဘာဇဥ္အလွဴကို ေပးလွဴ၍ စိတ္ (အလို)ကို ျပည့္ေစၿပီးလွ်င္ {ႏြားျခံကို ဖ်က္ဆီး၍ သြားေသာ ႏြားလားကဲ့သို႔}အမ်ဳိးအိမ္ကို စြန္႔လႊတ္လ်က္ ျမတ္ေသာေဗာဓိဉာဏ္သို႔ ေရာက္ေတာ္မူ၏။
၃။ ေလာက၏ ေရွ႕သြား ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓမၼစၾကာ ကို ေဟာေတာ္မူသည္ ရွိေသာ္ ကုေဋႏွစ္ေသာင္းေသာ လူ နတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို)သိျခင္းသည္ ေရွးဦးစြာ (သိျခင္း)ျဖစ္ေလ၏။
၄။ အၾကင္အခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေလာက၌ ေလးလပတ္လံုး ေဒသစာရီ လွည့္လည္ေတာ္မူ၏၊ (ထုိအခါ) ကုေဋတစ္ေသာင္းေသာ လူ နတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို) သိျခင္းသည္ ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္ (သိျခင္း) ျဖစ္ေလ၏။
၅။ အၾကင္အခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေရမီးအစံု အစံုျဖစ္ေသာ တန္ခိုးအမ်ဳိးမ်ဳိး ဖန္ဆင္းျခင္းကို ျပဳ၍ (သဗၺညဳတ) ဉာဏ္သေဘာကို မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏၊ (ထုိအခါ) ကုေဋငါးေထာင္ေသာ လူ နတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို) သိျခင္းသည္ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ (သိျခင္း) ျဖစ္ေလ၏။
၆။ ေပ်ာ္ေမြ႕ဖြယ္ေကာင္းေသာ တာ၀တႎသာနတ္ျပည္၌ သုဓမၼာသဘင္သည္ ရွိ၏၊ ထုိသုဓမၼာသဘင္၌ အဘိဓမၼာတရားကို ေဟာေတာ္မူ၏၊ (ထုိအခါ) ျမတ္စြာဘုရား သည္ ကုေဋသံုးေထာင္ေသာနတ္ (ျဗဟၼာ)တို႔အား သစၥာေလးပါးကို (သိေစေတာ္ မူ၏)။
၇။ ေနာက္အခါ နရေဒ၀ဘီလူးအား တရားေဟာေတာ္မူရာ၌ ထုိနတ္ လူတို႔၏ (သစၥာေလးပါးကို) သိျခင္းတို႔သည္ ဂဏန္းသခၤ်ာအားျဖင့္ မေရတြက္ႏိုင္ကုန္။
၈။ ထုိျမတ္စြာဘုရားအား (ကိေလသာ) အညစ္အေၾကး ကင္းကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ေသာ စိတ္ရွိကုန္ေသာ တာဒိဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္ေသာ ရဟႏၲာတို႔၏ အစည္းအေ၀းသည္ တစ္ႀကိမ္ သာ ျဖစ္ေလ၏။
၉။ ထုိအခါ (ထုိအစည္းအေ၀းသည္) ရွက္ျခင္း {ဟိရီ} အက်င့္ {သီလ} အားျဖင့္ တူညီကုန္ေသာ ပုထုဇဥ္ ေသာတာပန္စသည္ကို လြန္ေျမာက္ကုန္ေသာ ႏွစ္ ေသာင္းေသာ ရဟႏၲာတို႔၏ အစည္းအေ၀း ျဖစ္ေလ၏။
၁၀။ ထုိအခါ ငါသည္ ေဇာတိပါလလုလင္ဟု ေက်ာ္ၾကားလ်က္ ေဗဒင္ကို သရဇၩာယ္တတ္သူ၊ ေဗဒင္ကို ေဆာင္ႏိုင္သူ၊ သံုးမ်ဳိးေသာ ေ၀ဒက်မ္းတို႔၏ တစ္ဖက္ကမ္းသို႔ ေရာက္သူ ျဖစ္ခဲ့၏။
၁၁။ ငါသည္ လကၡဏာက်မ္း၌ လည္းေကာင္း၊ ဣတိဟာသ (ပုရာဏ္) က်မ္း၌ လည္းေကာင္း၊ မိမိ(ပုဏၰားတို႔) အက်င့္တရား၌ လည္းေကာင္း ကမ္းတစ္ဖက္သို႔ ေရာက္သူ ေျမ အတတ္ ေကာင္းကင္အတတ္၌ လိမၼာသူ ၀ိဇၨာပညာကို သင္ၾကားၿပီးသူ အျပည့္အစံု တတ္ေျမာက္သူ ျဖစ္၏။
၁၂။ ကႆပျမတ္စြာဘုရားအား ႐ုိေသေလးစားျခင္း ရွိေသာ တုပ္၀ပ္က်ဳိးႏြံျခင္း ရွိေသာ သံုးခုေျမာက္ (အနာဂါမိ) ဖိုလ္ေၾကာင့္ တဏွာမီး ၿငိမ္းၿပီးေသာ ဃဋိကာရ မည္ေသာ အလုပ္ အေကြၽးသည္ ရွိေလ၏။
၁၃။ ဃဋိကာရသည္ ငါ့ကို ေခၚယူ၍ ကႆပျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၏၊ (ငါသည္) ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ တရားကို နာၾကားရ၍ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ အထံ၌ ရဟန္း ျပဳခဲ့၏။
၁၄။ ငါသည္ လုံ႔လ၀ီရိယကို အားထုတ္သူ ျဖစ္၍ ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္တို႔၌ လိမၼာ လ်က္ တစ္စံုတစ္ရာမွ် မဆုတ္ယုတ္ေစဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသာသနာေတာ္ကို ျဖည့္က်င့္ခဲ့၏။
၁၅။ အၾကင္မွ်ေလာက္ ျမတ္စြာဘုရား မိန္႔ေတာ္မူသည့္ အဂၤါကိုးပါးရွိေသာ ျမတ္စြာဘုရား အဆံုးအမ အားလံုးကို သင္ၾကား၍ ျမတ္စြာဘုရား သာသနာေတာ္ ကို တင့္တယ္ေစခဲ့၏။
၁၆။ ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္ လည္း ငါ၏ အံ့ၾသဖြယ္အက်င့္ကို ျမင္၍ ဗ်ာဒိတ္စကား မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏- {ဤရဟန္းသည္ ဤဘဒၵကမၻာ၌ပင္ ဘုရားျဖစ္လတၱံ႕}။
၁၇။ (ထိုအခါ) ဘုရားေလာင္းသည္ ေပ်ာ္ေမြ႕ဖြယ္ေကာင္းေသာ ကပိလၿမဳိ႕မွ ထြက္၍ ကမၼ႒ာန္း စီးျဖန္းျခင္း လုံ႔လကို အားထုတ္၍ ျပဳႏိုင္ခဲေသာ အက်င့္ကို ျပဳက်င့္ၿပီးလွ်င္ ဘုရား (ျဖစ္လတၱံ႕)။
၁၈။ ျမတ္စြာဘုရား (အေလာင္း)သည္ ဆိတ္ေက်ာင္း ေညာင္ပင္ရင္း၌ ထုိင္၍ ထုိေညာင္ပင္ရင္း၌ ႏို႔ဃနာဆြမ္းကို ခံယူၿပီးလွ်င္ ေနရဥၨရာျမစ္သို႔ ခ်ဥ္းကပ္လတၱံ႕။
၁၉။ ေနရဥၨရာ ျမစ္ကမ္း၌ ႏို႔ဃနာကို ဘုဥ္းေပးၿပီးလွ်င္ (နတ္တို႔) စီရင္အပ္ေသာ ျမတ္ေသာ (လမ္း) ခရီးျဖင့္ ေဗာဓိပင္ရင္းသို႔ ခ်ဥ္းကပ္လတၱံ႕။
၂၀။ ထို႔ေနာက္ လူတို႔ထက္ ျမတ္ေသာ မ်ားေသာ အျခံအရံ ရွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာ ဘုရား (အေလာင္း)သည္ ေဗာဓိမ႑ိဳင္ကို လက္ယာရစ္ လွည့္ၿပီးလွ်င္ မာရ္ငါးပါး ကို ေအာင္ျမင္ရာ ျမတ္ေသာ ေနရာျဖစ္ေသာ ေဗာဓိပလႅင္ျမတ္၌ ထက္၀ယ္ဖြဲ႕ေခြ ထုိင္ေန၍ ပြင့္လတၱံ႕။
၂၁။ ဤျမတ္စြာဘုရား၏ မတ္ေတာ္အရင္းသည္ {မာယာ} မည္ေသာ မိဖုရားျဖစ္၍ ခမည္းေတာ္သည္ {သုေဒၶါဒန} မည္ေသာ မင္း ျဖစ္လတၱံ႕၊ ဤျမတ္စြာဘုရားသည္ {ေဂါတမ} အမည္ရွိသည္ ျဖစ္လတၱံ႕။
၂၂။ ေကာလိတသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥပတိႆသည္ လည္းေကာင္း အာသေ၀ါ မရွိကုန္ေသာ ရာဂကင္းကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ေသာ စိတ္ရွိကုန္ေသာ တည္တံ့ကုန္ ေသာ ျမတ္ေသာ တပည့္ {အဂၢသာ၀က}တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕။{အာနႏၵာ}မည္ေသာ ရဟန္းသည္ အလုပ္အေကြၽးျဖစ္၍ ဤျမတ္စြာဘုရားကို လုပ္ေကြၽးလတၱံ႕။
၂၃။ ေခမာသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥပၸလ၀ဏ္သည္ လည္းေကာင္း အာသေ၀ါ မရွိကုန္ေသာ ရာဂကင္းကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ေသာ စိတ္ရွိကုန္ေသာ တည္တံ့ကုန္ ေသာ ျမတ္ေသာတပည့္မ {အဂၢသာ၀ိကာ}တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ ေဗာဓိပင္ကို ေညာင္ဗုဒၶေဟပင္ဟု ေခၚဆိုအပ္၏။
၂၄။ စိတၱသည္ လည္းေကာင္း၊ ဟတၳာဠ၀ကသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယကာ {အဂၢဥပ႒က} တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕။ နႏၵမာတာသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥတၱရာသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယိကာမ ]အဂၢဥပ႒ိကာ} တို႔ ျဖစ္ကုန္လတၱံ႕ဟု ဗ်ာဒိတ္စကား မိန္႔ၾကားေတာ္မူ၏။
၂၅။ လူ နတ္တို႔သည္ တူေသာသူ မရွိေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရား၏ ဤစကားကို ၾကားနာရကုန္သည္ရွိေသာ္ ဤရဟန္းကား ဘုရားေလာင္း ျဖစ္သတတ္ဟု အလြန္၀မ္းေျမာက္ ကုန္လ်က္-
၂၆။ ေႂကြးေၾကာ္သံတို႔ကို ျဖစ္ေစၾကကုန္၏၊ လက္ပန္းေပါက္လည္း ခတ္ၾကကုန္၏၊ ရႊင္လန္းလည္း ရႊင္လန္းၾကကုန္၏၊ ေလာကဓာတ္ တစ္ေသာင္း၌ နတ္ႏွင့္တကြ ေသာ လူတို႔သည္ လက္အုပ္ခ်ီ၍ ရွိခိုးၾကကုန္၏။
၂၇။ အကယ္၍ ငါတို႔သည္ ဤျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္ကို လြဲေခ်ာ္ကုန္အံ့၊ အနာဂတ္အဓြန္႔ ကာလတြင္ ဤ (ေဂါတမ) ျမတ္စြာဘုရား၏ မ်က္ေမွာက္၌ ျဖစ္ရပါ လိုကုန္၏။
၂၈။ ျမစ္ကို ကူးကုန္ေသာ လူတို႔သည္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ (တူ႐ူ) ဆိပ္ကမ္းကို လြဲေခ်ာ္ကုန္သည္ရွိေသာ္ ေအာက္ဆိပ္ကမ္းတို႔ကို ယူ၍ ျမစ္ႀကီးကို ကူးကုန္ သကဲ့သို႔-
၂၉။ ဤအတူပင္ ငါတို႔အားလံုးသည္ ဤျမတ္စြာဘုရားကို အကယ္၍ လက္လႊတ္ရ ကုန္အံ့၊ အနာဂတ္ အဓြန္႔ကာလတြင္ ဤ(ေဂါတမ) ျမတ္စြာဘုရား၏ မ်က္ေမွာက္၌ ျဖစ္ရပါ လိုကုန္၏ (ဟုဆုေတာင္းကုန္၏)။
၃၀။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ စကားကိုလည္း ၾကားနာရ၍ စိတ္ကို အလြန္ၾကည္ၫို ေစခဲ့၏၊ ပါရမီဆယ္ပါးတို႔ကို ျဖည့္က်င့္ျခင္းငွါ လြန္ကဲေသာ အက်င့္ကို ေဆာက္ တည္ခဲ့၏။
၃၁။ ငါသည္ ဤသို႔ (သံသရာ၌) က်င္လည္ရသည္ရွိေသာ္ မေလ်ာ္ေသာ အက်င့္ကို ေရွာင္ၾကဥ္လ်က္ သမၼာသေမၺာဓိဉာဏ္၏ အေၾကာင္းေၾကာင့္သာလွ်င္ ျပဳႏိုင္ခဲေသာ (စြန္႔ျခင္းႀကီးငါးပါးစေသာ) အမႈကိုလည္း ျပဳအပ္ခဲ့ေလၿပီ။
၃၂။ ၿမဳိ႕ေတာ္သည္ {ဗာရာဏသီ} မည္၏၊ မင္းသည္ {ကိကီ} အမည္ရွိသူ ျဖစ္၏၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္ အေပါင္းသည္ ထုိၿမဳိ႕၌ ေန၏။
၃၃။ ျမတ္ေသာ သီလစေသာ ဂုဏ္ကို ရွာမွီးေလ့ရွိေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရား၏ ထုိခမည္းေတာ္သည္ {ျဗဟၼဒတၱပုဏၰား}ျဖစ္၏၊ မယ္ေတာ္သည္ {ဓန၀တီ}မည္၏။
၃၄။ ထုိဘုရားေလာင္းသည္ အႏွစ္ႏွစ္ေထာင္တို႔ပတ္လံုး နန္းေတာ္ကို အုပ္စိုး၍ ေန၏၊ (ထုိဘုရားေလာင္းအား) ဟံသ ယသ သိရိနႏၵအားျဖင့္ ျမတ္ေသာ ျပာသာဒ္ သံုးေဆာင္တို႔သည္ ရွိကုန္၏။
၃၅။ ေကာင္းစြာ တန္ဆာဆင္အပ္ေသာ ေမာင္းမတို႔သည္လည္း ေလးေသာင္း ရွစ္ေထာင္ရွိကုန္၏၊ မိဖုရားသည္{သုနႏၵာ}မည္၏၊ သားေတာ္သည္{၀ိဇိတေသန} မည္၏။
၃၆။ ဘုရားေလာင္းသည္ နိမိတ္ေလးပါးတို႔ကုိ ေတြ႕ျမင္၍ ျပာသာဒ္ျဖင့္ ေတာထြက္ ေတာ္မူ၏၊ ခုနစ္ရက္ပတ္လံုး ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္းျခင္း လုံ႔လကုိ အားထုတ္ေတာ္မူ၏။
၃၇။ ႀကီးေသာ လုံ႔လရွိေတာ္မူေသာ လူတို႔ထက္ ျမတ္ေသာ လူတို႔၏ ေရွ႕သြား ျဖစ္ေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရားသည္ ျဗဟၼာမင္း ေတာင္းပန္အပ္သည္ ျဖစ္၍ မိဂဒါ၀ုန္ (သမင္ေတာ)၌ ဓမၼစၾကာကုိ ေဟာေတာ္မူ၏။
၃၈။ တိႆသည္ လည္းေကာင္း၊ ဘာရဒြါဇသည္ လည္းေကာင္း ကႆပျမတ္စြာ ဘုရား၏ ျမတ္ေသာတပည့္ {အဂၢသာ၀က} တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ အလုပ္အေကြၽးသည္ {သဗၺမိတၱ} မည္၏။
၃၉။ အႏုဠာသည္ လည္းေကာင္း၊ ဥ႐ုေ၀ဠာသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ တပည့္မ {အဂၢသာ၀ိကာ}တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ ေဗာဓိပင္ကို ပေညာင္ပင္ဟူ၍ ေခၚဆို အပ္၏။
၄၀။ သုမဂၤလသည္ လည္းေကာင္း၊ ဃဋိကာရသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယကာ {အဂၢဥပ႒က} တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ၀ိဇိတေသနာသည္ လည္းေကာင္း၊ သဒၵါသည္ လည္းေကာင္း ျမတ္ေသာ အလုပ္အေကြၽး ဒါယိကာမ {အဂၢဥပ႒ိကာ} တို႔ ျဖစ္ကုန္၏။
၄၁။ ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္ အျမင့္အားျဖင့္ အေတာင္ႏွစ္ဆယ္ ျမင့္လ်က္ {ေကာင္းကင္၌ လွ်ပ္စစ္ႏြယ္ကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း၊ ၿဂိဳဟ္တို႔ျဖင့္ျပည့္ (ျခံရံအပ္) ေသာ လမင္းကဲ့သို႔ လည္းေကာင္း} (တင့္တယ္ေတာ္မူ၏)။
၄၂။ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ အသက္တမ္းသည္ အႏွစ္ႏွစ္ေသာင္းရွိ၏၊ ထုိျမတ္စြာ ဘုရားသည္ ထုိမွ်ေလာက္ အသက္တည္ေနလ်က္ မ်ားစြာေသာ သတၱ၀ါအေပါင္း ကို ကယ္တင္ေတာ္မူ၏။
၄၃။ (ပရိယတၱိ) တရားတည္းဟူေသာ တစ္ဖက္ဆည္ကန္ကို ဖန္ဆင္းလ်က္ (စတုပါရိသုဒၶိစေသာ) သီလဟူေသာ နံ႔သာေပ်ာင္းကို ေပး၍ (ဟိရိ ၾသတၱပၸ) တရား၀တ္စံုကို ၀တ္ေစကာ (ေဗာဓိပကၡိယ) တရားပန္းကို ခြဲေ၀ၿပီးလွ်င္ -
၄၄။ လူမ်ားအက်ဳိးငွါ အညစ္အေၾကးကင္းေသာ (ေသာတာပတၱိမဂ္)တရားေၾကးမံု (မွန္)ကို တည္ထား၍ နိဗၺာန္ကို ေတာင့္တေသာ အခ်ဳိ႕သူတို႔သည္ ငါ၏ (သီလစေသာ) အဆင္တန္ဆာကို ၾကည့္႐ႈကုန္ေလာ့ဟု (တုိက္တြန္းၿပီးလွ်င္ ) -
၄၅။ သီလသင္တုိင္း (အကၤ်ီ)ကို ေပး၍ စ်ာန္ ခ်ပ္၀တ္မိန္ၫိုကို (ဖြဲ႕ေစလ်က္) မဂၢင္တရားဟူေသာ သားေရ၀တ္႐ံုကို ျခံဳေစၿပီးလွ်င္ ျမတ္ေသာ လုံ႔လဟူေသာ ခ်ပ္၀တ္ကို လည္းေကာင္း-
၄၆။ သတိဟူေသာ ကာကို လည္းေကာင္း၊ ထက္ေသာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ လံွမကို လည္းေကာင္း၊ ကိေလသာေရာယွက္ျခင္းကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္ေသာ (ေလာကုတၱရာ) သီလကို လည္းေကာင္း၊ (အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္) တရားသန္လ်က္ျမတ္ကို လည္း ေကာင္း ေပး၍-
၄၇။ ၀ိဇၨာသံုးပါးဟူေသာ အဆင္တန္ဆာကို ေပးၿပီးလွ်င္ ဖိုလ္ေလးပါးတို႔ကို ဦးေဆာက္ပန္း (ျပဳလ်က္) အဘိညာဥ္ေျခာက္ပါးဟူေသာ အဆင္တန္ဆာကို လည္းေကာင္း၊ (ေလာကုတၱရာ) တရားပန္းပြင့္ အဆင္တန္ဆာကို လည္းေကာင္း ေပးလ်က္-
၄၈။ မေကာင္းမႈကို တားျမစ္ႏိုင္ေသာ (အရဟတၱဖိုလ္) သူေတာ္ေကာင္းတရားဟူ ေသာ ထီးျဖဴကို ေပး၍ ေဘးမဲ့ရာသို႔ ေရာက္ေၾကာင္း (အ႒ဂႋကမဂ္) ပန္းပြင့္ကို ဖန္ဆင္းၿပီးလွ်င္ ထုိျမတ္စြာဘုရားသည္ တပည့္ သာ၀ကႏွင့္တကြ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူၿပီ။
၄၉။ မႏႈိင္းယွဥ္ႏိုင္ေသာ ဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ (ထိပါးရန္) ခ်ဥ္းကပ္၀ံ့သူ ရွိေတာ္မမူေသာ ဤျမတ္စြာဘုရားသည္ လည္းေကာင္း၊ ေကာင္းစြာ ေဟာၾကား ေတာ္မူအပ္ေသာ လာလွည့္ ႐ႈလွည့္ဟု ဆိုထုိက္ေသာ ဤတရားရတနာသည္ လည္းေကာင္း-
၅၀။ ေကာင္းေသာ အက်င့္ရွိေသာ ဤအျမတ္ဆံုး သံဃာရတနာသည္ လည္း ေကာင္း ထုိအားလံုးသည္ပင္ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ေလၿပီ။ အလံုးစံုေသာ သခၤါရတို႔သည္ အခ်ည္းႏွီးတို႔သာ ျဖစ္ကုန္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။
၅၁။ မာရ္ငါးပါးကို ေအာင္ေတာ္မူေသာ မဟာကႆပ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေသတဗ်ာရာမ ေက်ာင္းတုိက္၌ ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူ၏။ ထုိေက်ာင္းတုိက္၌ပင္ ထုိျမတ္စြာဘုရား၏ ပုထုိး(ေစတီ)သည္ အေစာက္ တစ္ယူဇနာ ျမင့္လ်က္ တည္ရွိေလသတည္း။
ႏွစ္ဆယ့္ေလးခုေျမာက္ ကႆပဗုဒၶ၀င္ ၿပီး၏။
ဗုဒၶ၀ံသပါဠိေတာ္
