၂... ဗ်ာပါဒဓာတ္
ထုိဓာတ္ ေျခာက္ပါးတို႔တြင္...
အဘယ္သည္ ပ်က္စီးေစလုိမႈ သေဘာ 'ဗ်ာပါဒဓာတ္' မည္သနည္း။
ပ်က္စီးေစလုိမႈႏွင့္ စပ္ေသာ ၾကံစည္မႈ 'တကၠ'၊
အထူးၾကံစည္မႈ 'ဝိတကၠ'။ပ။
မွားယြင္းစြာ ၾကံစည္မႈ 'မိစၧာသကၤပၸ' သည္ ရွိ၏၊
ဤဆုိခဲ့ၿပီးေသာ သေဘာကုိ ပ်က္စီးေစလုိမႈ သေဘာ 'ဗ်ာပါဒဓာတ္'
(ဗ်ာပါဒဝိတတ္) ဟု ဆုိအပ္၏။
တစ္နည္းအားျဖင့္ကား...
ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္းအေၾကာင္း (ေဒါသျဖစ္ေၾကာင္း)၁ ဆယ္ပါးတို႔ေၾကာင့္
စိတ္၏ ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕မႈ (အမ်က္ထြက္မႈ, စိတ္ကုိ ပ်က္စီးေစမႈ, ညႇင္းဆဲမႈ) 'အာဃာတ'၊
လြန္စြာ ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕မႈ 'ပဋိဃာတ'၊
အာ႐ံု၌ ထိပါးမႈ မုန္းထားမႈ 'ပဋိဃ'၊
လြန္စြာဆန္႔က်င္မႈ 'ပဋိဝိေရာဓ'၊
စိတ္ဆုိးျခင္း အမ်က္ထြက္ျခင္း 'ေကာပ'၊
လြန္စြာစိတ္ဆုိးျခင္း လြန္စြာအမ်က္ထြက္ျခင္း 'ပေကာပ'၊
အလြန္ျပင္းစြာ စိတ္ဆုိးျခင္း အလြန္ျပင္းစြာ အမ်က္ထြက္ျခင္း 'သမၸေကာပ'၊
ဖ်က္ဆီးျပစ္မွားျခင္း 'ေဒါသ'၊
လြန္စြာဖ်က္ဆီး ျပစ္မွားျခင္း 'ပေဒါသ'၊
အလြန္ျပင္းစြာ ဖ်က္ဆီးျပစ္မွားျခင္း 'သမၸေဒါသ'၊
စိတ္၏ ေဖာက္ျပန္ျခင္း 'စိတၱႆဗ်ာပတၱိ'၊
စိတ္၏ ပ်က္စီးျခင္း သေဘာ 'မေနာပေဒါသ'၊
အမ်က္ထြက္ျခင္း 'ေကာဓ'၊
အမ်က္ထြက္ပံု အျခင္းအရာ 'ကုဇၩနာ'၊
အမ်က္ထြက္တတ္သူ၏ အျဖစ္ 'ကုဇၩိတတၱ'၊
ဖ်က္ဆီး ျပစ္မွားျခင္း သေဘာ 'ေဒါသ'၊
ဖ်က္ဆီးျပစ္မွားပံု အျခင္းအရာ 'ဒုႆနာ'၊
ဖ်က္ဆီးျပစ္မွားတတ္သူ၏အျဖစ္ 'ဒုႆိတတၱ'၊
ေဖာက္ျပန္ ပ်က္စီးျခင္းသေဘာ 'ဗ်ာပတၱိ'၂၊
ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးပံု အျခင္းအရာ 'ဗ်ာပဇၨနာ'၊
ေဖာက္ျပန္ ပ်က္စီးတတ္သူ၏အျဖစ္ 'ဗ်ာပဇၨိတတၱ'၃၊
ဆန္႔က်င္မႈ 'ဝိေရာဓ'၊ လြန္စြာဆန္႔က်င္မႈ'ပဋိဝိေရာဓ'၊
ၾကမ္းတမ္းသူ၏အျဖစ္ (ၾကမ္းတမ္းမႈ) 'စ႑ိကၠ'၊
ေကာင္းမြန္စြာ မေျပာဆုိႏုိင္ျခင္း (မေကာင္းသျဖင့္ ေျပာဆုိျခင္း) 'အသုေရာပ'၊
စိတ္၏ မိမိပကတိစိတ္ မဟုတ္သည္၏ အျဖစ္ (စိတ္တုိင္း မက်သည္၏ အျဖစ္, ဝမ္းေျမာက္ျခင္း မရွိသည္၏ အျဖစ္) 'အနတၱမနတာစိတၱႆ' သည္ (ရွိ၏)။
ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ေၾကာင္း = ေဒါသျဖစ္ေၾကာင္း ၁ဝ-ပါး
ဤဆုိခဲ့ၿပီးေသာ သေဘာကုိ
ပ်က္စီးေစလုိမႈသေဘာ 'ဗ်ာပါဒဓာတ္' ဟု ဆုိအပ္၏ (ေဒါသ)။ (ဏီ၊ ပဒ-၁၂၃၇)
ဓာတ္ ၆-ပါး သုတၱန္နည္း၊ ဓာတု၀ိဘဂၤ၊ ၀ိဘဂၤၢပါဠိေတာ္။
၁။
(၁) ငါ့ကုိ အက်ဳိးမဲ့ျဖစ္ေအာင္ မႀကီးပြားေအာင္ သူျပဳက်င့္ခဲ့ၿပီဟု ရန္ၿငဳိးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၂) ငါ့ကုိ အက်ဳိးမဲ့ ျဖစ္ေအာင္ မႀကီးပြါးေအာင္ သူျပဳက်င့္ေနဆဲ-ဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၃) ငါ့ကုိ အက်ဳိးမဲ့ ျဖစ္ေအာင္ မႀကီးပြါးေအာင္ သူျပဳက်င့္လတၱံဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊ (၄) ငါခ်စ္ခင္ေသာသူကုိ အက်ဳိးမဲ့ ျဖစ္ေအာင္ မႀကီးပြါးေအာင္ သူျပဳက်င့္ခဲ့ၿပီဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၅) ငါခ်စ္ခင္ေသာ သူကုိ အက်ဳိးမဲ့ ျဖစ္ေအာင္ မႀကီးပြါးေအာင္ သူျပဳက်င့္ေနဆဲ-ဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၆) ငါခ်စ္ခင္ေသာ သူကုိ အက်ဳိးမဲ့ ျဖစ္ေအာင္ မႀကီးပြါးေအာင္ သူျပဳက်င့္လတၱံ-ဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၇) ငါမုန္းေသာ သူကုိ အက်ဳိးရွိ ေအာင္ ႀကီးပြားေအာင္ သူျပဳက်င့္ခဲ့ၿပီဟု ရန္ၿငဳိးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၈) ငါမုန္းေသာ သူကုိ အက်ဳိးရွိေအာင္ ႀကီးပြါးေအာင္ သူျပဳက်င့္ေနဆဲ-ဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၉) ငါမုန္းေသာ သူကုိ အက်ဳိးရွိေအာင္ ႀကီးပြါး ေအာင္ သူျပဳက်င့္လတၱံ-ဟု ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း, ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊
(၁ဝ) မုိးအလြန္ရြာလွ်င္ မုိးကလဲရြာလုိက္တာ စသည့္ျဖင့္ အေၾကာင္းအရာ မဟုတ္သည္၌ စိတ္ဆုိး အမ်က္ထြက္ျခင္း၊
အဘိ-၁၊ ႏွာ-၂၁၆။ အဘိ-၂၊ ႏွာ-၄ဝ၅။ အဘိ၊ ႒၊ ၁၊ ႏွာ-၃၉၉။ အာဃာတ ဝတၱဳဆယ္ပါး (ဏီ၊ ပဒ-၁၂၃၇၊ ႏွာ၂၄၄)
၂။ ဗ်ာပတၱိ= (ဝိ= ေဖာက္ျပန္ျခင္း။ အာပတၱိ= ေရာက္ျခင္း) ေဖာက္ျပန္ျခင္းသို႔ေရာက္ျခင္း။
၃။ ''ဗ်ာပဇၨိတတၱ'ပုဒ္မွာ ဤက်မ္း၌ က်က်န္ေနခဲ့သည္၊ ဓမၼသဂၤဏီ ႏွာ-၂၁၆ ၌ ပါရွိသျဖင့္ ထည့္သြင္း ျပန္ဆုိလုိက္သည္။
(၃) ဝိဟႎသဓာတ္--->
သာဓု... သာဓု... သာဓု...။
